Η γαλακτοβιομηχανία «Δωδώνη» αποτελεί κλασικό θα έλεγε κανείς παράδειγμα για το τι μπορεί να επιτύχει μια κρατικοσυνεταιριστική επιχείρηση, αλλά ταυτόχρονα και σε πόσο στενά πλαίσια στην ουσία κινήθηκε, στραγγαλισμένη από τον συγκεκριμένο κρατικό χαρακτήρα, που υποτίθεται είναι τέτοιος για να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον, για να καλύψει τις ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης της επιχείρησης και για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της πίεσης του καρτέλ γάλακτος.
Αντίθετα είδαμε να την αποδυναμώνει από τα δυναμικά χαρακτηριστικά της και στο τέλος να την ξεπουλάει για ένα κομμάτι ψωμί.
Τέτοιο κράτος και δημόσιο δεν το χρειαζόμαστε.
Επιβεβαιώνει και στην περίπτωση αυτή ότι, δε θέλει και δε μπορεί να λειτουργήσει φιλολαϊκά. Υπάρχει και λειτουργεί, για να εξυπηρετήσει σε τελική ανάλυση, ευρύτερα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Τονίζοντας μάλιστα το τελευταίο, δεν αναφερόμαστε μόνο στους επιχειρηματίες που τους δόθηκε (στην ουσία) χάρισμα η «Δωδώνη».
Όπως πολλές φορές έχουμε σημειώσει, η παράδοση της «Δωδώνη» σε επιχειρηματικά χέρια, θα αλλάξει συνολικά σε όλη τη χώρα την τιμολογιακή πολιτική στο γάλα, θα πλήξει την ποιότητα των προϊόντων πρώτης ανάγκης που καταλήγουν στις λαϊκές οικογένειες ανεβάζοντας ταυτόχρονα το κόστος διατροφής τους.
Με δυο λόγια, η ιδιωτικοποίηση της «Δωδώνη», αποτελεί εφαλτήριο επίθεσης ενάντια στο εισόδημα των εργαζομένων με αντανάκλαση σε όλη τη χώρα και κυρίως στην Ήπειρο και την οικονομία της.
Η περίπτωση της «Δωδώνη» διαχρονικά μας έδειξε καθαρά και σε τι πορεία μπορεί να μπει μια συνεταιριστική οργάνωση στα πλαίσια του κοινωνικοοικονομικού συστήματος που ζούμε. Η «Δωδώνη» ως γνωστό, είναι δημιούργημα των συνεταιρισμένων γαλακτοπαραγωγών της Ηπείρου. Και όμως, τμήματα αυτών των συνεταιρισμένων παραγωγών, που λειτουργούσαν με τον παλιό παραφθαρμένο τρόπο, ήταν εκείνα που πριν λίγα χρόνια πούλησαν τη συμμετοχή τους στην Αγροτική Τράπεζα (δηλαδή στο υπόλογο και διεφθαρμένο κράτος τους), αφαιρώντας έτσι και την πλειοψηφία από τους παραγωγούς, δίνοντας τη δυνατότητα της λήψης αποφάσεων μονομερώς στην ΑΤΕ.
Βλέπουμε λοιπόν μια μακρόχρονη διαδικασία με προδιαγεγραμμένη πορεία που η κατάληξή της ήταν, το ξεπούλημα.
Δεν επιδιώκουμε να οικοδομήσουμε ξανά τέτοιους συνεταιρισμούς. Οι συνεταιρισμοί που πρέπει να υποστηρίξουμε πρέπει να είναι παραγωγικοί. Να έχουν πλήρη καθετοποίηση. Να κάνουν πράξη την κοινότητα των συμφερόντων των πραγματικών παραγωγών, των μικρομεσαίων ιδιοκτητών-καλλιεργητών της γης με τους εργαζομένους.
Οι μικροί και μεσαίοι κτηνοτρόφοι σήμερα συμπιέζονται κάτω από το βάρος των αποφάσεων της ΚΑΠ της Ε.Ε., που επιδοτεί τα προϊόντα των μεγάλων αγροτοκτηνοτροφικών συγκροτημάτων της Ευρώπης, που τσακίζει την παραγωγή μας με την επιβολή των ποσοστώσεων, που ανεβάζει το κόστος με την απαγόρευση στην ουσία της παραγωγής ποιοτικών και φθηνών ζωοτροφών από την πλούσια φυτική μας παραγωγή, που επιβάλλει αντικειμενικά τη λειτουργία των μεσαζόντων μεγαλεμπόρων που αγοράζουν φθηνά από τους κτηνοτρόφους και πουλούν ακριβά στους καταναλωτές και στα λαϊκά νοικοκυριά των αστικών κέντρων, αφού δεν υπάρχει οργανωμένο δίκτυο κρατικών και συνεταιριστικών σφαγείων, τυποποιητηρίων, ψυγείων και αποθηκών. Σήμερα, με τις εφαρμογές της πληροφορικής, η οργάνωση τέτοιου δικτύου σε ένα κράτος που θέλει να είναι φιλεργατικό και φιλολαϊκό και ταυτόχρονο ελεγχόμενο από τους ίδιους τους εργαζόμενους , τεχνικά είναι απλή υπόθεση.
Ένα τέτοιο σχήμα παραγωγικών συνεταιρισμών επιθυμούμε, που να συνδέεται με τη βιομηχανική παραγωγή ζωοτροφών, που να συνδέεται με την τελική επεξεργασία των γαλακτοκομικών προϊόντων και των προϊόντων κρέατος, που να συνδέεται με ένα μεγάλο δίκτυο διανομής της παραγωγής που θα δίνει στους καταναλωτές φθηνά προϊόντα σε εξαιρετική ποιότητα.
Από σήμερα όμως μπορούμε να δώσουμε απάντηση στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν με την ιδιωτικοποίηση.
Άμεσα πρέπει να καταβληθούν στους εισκομιστές γάλακτος παραγωγούς τα οφειλόμενα από την εταιρεία.
Μπορούμε και πρέπει να διεκδικήσουμε η «Δωδώνη» να επανακτήσει τον συνεταιριστικό-δημόσιο χαρακτήρα της. Από σήμερα μπορούμε να κάνουμε τα πρώτα βήματα προς την κατεύθυνση που περιγράψαμε. Η ολοκλήρωση όμως ενός σύγχρονου σχήματος παραγωγικών - καθετοποιημένων συνεταιρισμών απαιτεί μια άλλη οικονομική και κοινωνική οργάνωση με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του.. Τη διεκδίκηση αυτή την τοποθετούμε στο πλαίσιο ενός ευρύτερου αιτήματος για την αναδιοργάνωση της λειτουργίας των συνεταιρισμών, με συνελεύσεις που θα συμμετέχουν όλοι, με δημοκρατική εκπροσώπηση και όχι στα χέρια παραγόντων και επιτήδειων γραφειοκρατών και καιροσκόπων.
Βασικό μας κριτήριο είναι το κοινωνικό όφελος και όχι η ιδιωτική κερδοφορία. Ένας δημόσιος-συνεταιριστικός χαρακτήρας της «Δωδώνη», που θα συνοδεύεται και από τη θεσμική συμμετοχή των εργαζομένων της, μπορεί να προσφέρει, μια σειρά πλεονεκτήματα:
· Ουσιαστική και σταθερή στήριξη του εισοδήματος των γαλακτοπαραγωγών, γεγονός που θα συμβάλει επί πλέον στην οικονομική στήριξη της τοπικής κοινωνίας της περιφέρειας Ηπείρου. Γι αυτό και το σημερινό θέμα είναι υπόθεση όλων μας. Το εισόδημα του κάθε κλάδου που πλήττεται επηρεάζει αυτόματα και όλες τις άλλες επαγγελματικές ομάδες.
· Η «Δωδώνη» μπορεί να προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα σε προσιτή τιμή για τον καταναλωτή. Η υψηλή ποιότητα και η προσιτή τιμή, είναι συνεταιριστικό παραγωγικό χαρακτηριστικό. Τα λειτουργικά έξοδα είναι χαμηλότερα, χωρίς golden boys, μάνατζερ κλπ., ούτε θα χρειάζεται να συντηρεί το ιδιωτικό αεροσκάφος του επενδυτή. Μιλάμε βέβαια πάντα για συνεταιρισμούς με την μορφή που προαναφέραμε και όχι για επαγγελματίες συνεταιριστές.
· Η «ΔΩΔΩΝΗ» αυτή θα μπορεί να παρεμβάλει εμπόδια στη διαμόρφωση καρτέλ και στην άσκηση κερδοσκοπίας στα γαλακτοκομικά προϊόντα που είναι προϊόντα πρώτης ανάγκης.
Εμείς, ως Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία Ελλάδος, που εκπροσωπούμε την Ηπειρωτική αποδημία, είμαστε και θα είμαστε αλληλέγγυοι στον συντονισμένο αγώνα των κτηνοτρόφων, των εργαζομένων και των συμπατριωτών μας, ενάντια στις πρακτικές των ιδιωτών κερδοσκόπων, στον αποχαρακτηρισμό των βοσκοτόπων, στον αποχαρακτηρισμό του ελληνικού γάλακτος και την κατάργηση των δασμών εισαγωγής του από άλλες χώρες, την αντιμετώπιση των αγροτοκτηνοτρόφων ως επιχειρηματιών με την υποχρεωτική τήρηση λογιστικών βιβλίων β΄ κατηγορίας, το φόρο επιτηδεύματος που θα κληθούν να πληρώσουν, την ενοικίαση από το Δημόσιο Λιβαδιών με πέντε ευρώ ανά στρέμμα και άλλων στοιχείων που οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι μικροί παραγωγοί, δεν θα μπορέσουν να επιβιώσουν στη δυσβάσταχτη - συνολικά - αύξηση του κόστους παραγωγής τους σε συνδυασμό με τις μειωμένες τιμές για το προϊόν τους.
Για όλους αυτούς τους λόγους το Δ.Σ της Πανηπειρωτικής καλεί όλη την Ηπειρωτική αποδημία στην Ελλάδα και το εξωτερικό, τα μέλη του, Αδελφότητες, Συλλόγους, Ενώσεις, Ομοσπονδίες να το κάνουν θέμα προβληματισμού και δράσης των Συμβουλίων τους, όλων των χωριανών τους, όλων των Ηπειρωτών, όπου και αν βρίσκονται.
Κριτήριο μας είναι το κοινωνικό όφελος και η ανάπτυξη υπέρ των πολλών. Είμαστε αντίθετοι με κάθε πρόταση που απομακρύνεται από την γνήσια συνεταιριστική ιδέα. Ούτε στην μορφή της παραφθαρμένης συνεταιριστικότητας του παρελθόντος, ούτε στην ενσωμάτωση σε μορφές επιχειρηματικής κερδοσκοπίας του παρόντος.
Η «ΔΩΔΩΝΗ» μπορεί να γίνει ξανά συνεταιριστική και δημόσια, κόντρα και ενάντια στους καιρούς!
Αθήνα 4 Οκτωβρίου 2013
Το Διοικητικό Συμβούλιο της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδος