Αντιμέτωποι με αμέτρητα σμήνη ακρίδων, τα οποία στο πέρασμά τους ρημάζουν καλλιέργειες και βοσκοτόπια προκαλώντας ζημιές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, βρίσκονται το τελευταίο διάστημα οι αγρότες σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Ηδη η τοπική κοινότητα του Λαχανά στη Θεσσαλονίκη έχει κηρυχθεί «ακριδόπληκτη», με το 80% των καλλιεργειών να έχει καταστραφεί, ενώ σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν οι αγρότες και στη Μεσσηνία, τη Χίο, τα Τρίκαλα και τον Αη Στράτη. Την ίδια στιγμή, η «επέλαση» των ακρίδων έχει επηρεάσει ακόμα και τις «πράσινες» περιοχές των αστικών κέντρων, καθώς οι συνθήκες που επικράτησαν τον φετινό χειμώνα συνέβαλαν στην αύξηση του πληθυσμού του εντόμου.
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η φετινή υψηλή γεννητικότητα των ακρίδων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις κλιματικές αλλαγές αλλά και στην αργοπορία των αρμόδιων υπηρεσιών στον εντοπισμό των αρχικών εστιών. Αποτέλεσμα είναι αυτή τη στιγμή να μην μπορεί να ληφθεί κανένα μέτρο για την πλήρη καταπολέμηση του φαινομένου. Οπως εξηγεί ο δρ Νικόλαος Εμμανουήλ, διευθυντής του Εργαστηρίου Εντομολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η πολιτική που ακολουθείται είναι αποσπασματική, οπότε όταν γίνονται οι ψεκασμοί είναι ήδη πολύ αργά. «Η πολιτεία δραστηριοποιείται αποσπασματικά και χωρίς πραγματική οργάνωση, αφού προχωρά σε ψεκασμούς μόνο όταν εκδηλωθεί το πρόβλημα και ενημερωθεί σχετικά από τις τοπικές αγροτικές υπηρεσίες. Δεν υπάρχει ένας φορέας που να ασχολείται αποκλειστικά και σοβαρά με το θέμα των ακρίδων, άρα με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται τώρα το φαινόμενο, δηλαδή τους ψεκασμούς κατόπιν εορτής, πρόκειται απλά για πεταμένα χρήματα», αναφέρει.
Μάλιστα, στη Μεσσηνία πολλοί καλλιεργητές πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και ανέλαβαν οι ίδιοι να ψεκάσουν τα χωράφια τους. «Προσωπικά έχω ψεκάσει ήδη τρεις φορές κατά των ακρίδων, οι οποίες έχουν ρημάξει κυριολεκτικά τις συκιές. Πολλοί αγρότες στο Ριζόμυλο και την Καρποφόρα έχουν χάσει το 100% των καλλιεργειών τους», αναφέρει ο Γιώργος Κουρέτας, αγρότης με καλλιέργειες στις δύο αυτές περιοχές.
Στην τοπική κοινότητα του Λαχανά εκτιμάται ότι έχουν καταστραφεί περίπου 10.000 στρέμματα. «Πρόκειται για ένα πρωτοφανές περιστατικό. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι έχουν εμφανιστεί εκατομμύρια ακρίδες», σημειώνει ο γεωπόνος, ειδικός συνεργάτης του δημάρχου Λαγκαδά, Πέτρος Καζιμέρης. Οπως διαπιστώθηκε, οι ακρίδες ήταν ενήλικες, με μέγεθος από τρία έως επτά εκατοστά, γεγονός που τους δίνει την ικανότητα να μετακινούνται άνετα προς κάθε κατεύθυνση.
Προβλήματα αντιμετώπισαν και οι αγρότες στα Τρίκαλα. «Οι ακρίδες πλήττουν όλες τις καλλιέργειες και κάθε παραγωγός έχει τον νου του να εντοπίσει όσο νωρίτερα γίνεται τις αρχικές εστίες και να τις καταπολεμήσει», δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Τρικάλων, Αχιλλέας Λιούτας.
Στη Χίο, από την άλλη, τα σμήνη των ακρίδων προτίμησαν τα ορεινά χωριά και όχι τις καλλιέργειες. «Εμφανίστηκε τεράστιο πρόβλημα σε κατοικημένες περιοχές. Τέτοια επιδρομή ακρίδων είχαμε να δούμε δεκαετίες στο νησί και σίγουρα το πρόβλημα προκλήθηκε από τις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες που είχαμε φέτος. Ευτυχώς, οι ακρίδες δεν πήγαν στις καλλιεργείς, διότι η καταστροφή θα ήταν μεγάλη», λέει ο Μάριος Γκολέμης από τη Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Χίου.
Τρώνε τα πάντα
Οπως εξηγεί ο δρ Εντομολογίας στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Σπύρος Αντωνάτος, το είδος που έχει προκαλέσει το πρόβλημα στη Θεσσαλονίκη λέγεται Calliptamus italicus (Orthoptera: Acrididae) και είναι πολυφάγο. «Μπορεί να διατραφεί με αυτοφυή και καλλιεργούμενα φυτά όπως τα σιτηρά, τα ψυχανθή, το βαμβάκι, η πατάτα, καθώς και πολλά κηπευτικά και οπωροφόρα δένδρα. Εχουν αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν προβλήματα από το συγκεκριμένο είδος στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής, όπου συναντάται το είδος», σημειώνει.
Από την πλευρά του, ο Ν. Εμμανουήλ υπογραμμίζει πως ένα σμήνος ακρίδων μπορεί να φτάσει και τα 1.500 χλμ. σε μήκος, αποτελούμενο από 50 δισεκατομμύρια έντομα και το βάρος του να φτάνει τους 100.000 τόνους. «Η ακρίδα μπορεί να φάει κάθε μέρα όσο το βάρος του σώματός της και να κάνει γενικά μεγάλες ζημιές, ενώ δεν χωρά αμφιβολία πως οι ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες ευνόησαν την έξαρση αυτού του φαινομένου», αναφέρει.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Σπ. Αντωνάτο, είναι σίγουρο πως ο φετινός ήπιος χειμώνας βοήθησε στη μεγαλύτερη βιωσιμότητα των αβγών στο έδαφος.
Ακόμη, οι βροχές του χειμώνα και η πρώιμη άνοιξη συνετέλεσαν στο να υπάρχει άφθονη αυτοφυής βλάστηση την περίοδο Μαρτίου - Απριλίου, απαραίτητη για τη διατροφή των νεαρών εντόμων και κατά συνέπεια την καλύτερη επιβίωσή τους. Τέλος, η έλλειψη βροχοπτώσεων την περίοδο Απριλίου - Μαΐου, σε συνδυασμό με τις σχετικά υψηλές θερμοκρασίες της περιόδου αυτής, βοήθησαν επίσης στην καλύτερη ανάπτυξη του πληθυσμού.
«Η καταπολέμηση την τρέχουσα περίοδο, που τα έντομα βρίσκονται στο σύνολό τους στο στάδιο του ενηλίκου, είναι δύσκολη καθώς έχουν μεγαλύτερη διασπορά και μικρότερη ευαισθησία στα εντομοκτόνα σκευάσματα. Ωστόσο, κάποιος ψεκασμός με τα ενδεδειγμένα σκευάσματα, αν και δεν θα εξάλειφε, σίγουρα θα μείωνε το πρόβλημα. Προβλήματα από ακρίδες έχουν αναφερθεί φέτος και σε άλλες περιοχές της χώρας, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό όπως στη Θεσσαλονίκη», σημειώνει ο Σπ. Αντωνάτος.
Η παρουσία των ακρίδων φαίνεται να αποτελεί πληγή και για την κτηνοτροφία. «Κάθε χρόνο καταγράφεται πολύ μεγάλο πρόβλημα στα αλπικά λιβάδια των βουνών, καθώς οι ακρίδες ρημάζουν τα βουνά και καταστρέφουν την αυτοφυή βλάστηση των λιβαδιών που είναι το “αίμα” της ζωοτροφίας μας. Εχουμε ήδη πολλές πληροφορίες για μικρά νησιά στο Αιγαίο, όπως στον Αη Στράτη, όπου οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε απόγνωση», σημειώνει ο Ν. Εμμανουήλ.
defencenet.gr
Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι η φετινή υψηλή γεννητικότητα των ακρίδων οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις κλιματικές αλλαγές αλλά και στην αργοπορία των αρμόδιων υπηρεσιών στον εντοπισμό των αρχικών εστιών. Αποτέλεσμα είναι αυτή τη στιγμή να μην μπορεί να ληφθεί κανένα μέτρο για την πλήρη καταπολέμηση του φαινομένου. Οπως εξηγεί ο δρ Νικόλαος Εμμανουήλ, διευθυντής του Εργαστηρίου Εντομολογίας στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η πολιτική που ακολουθείται είναι αποσπασματική, οπότε όταν γίνονται οι ψεκασμοί είναι ήδη πολύ αργά. «Η πολιτεία δραστηριοποιείται αποσπασματικά και χωρίς πραγματική οργάνωση, αφού προχωρά σε ψεκασμούς μόνο όταν εκδηλωθεί το πρόβλημα και ενημερωθεί σχετικά από τις τοπικές αγροτικές υπηρεσίες. Δεν υπάρχει ένας φορέας που να ασχολείται αποκλειστικά και σοβαρά με το θέμα των ακρίδων, άρα με τον τρόπο που αντιμετωπίζεται τώρα το φαινόμενο, δηλαδή τους ψεκασμούς κατόπιν εορτής, πρόκειται απλά για πεταμένα χρήματα», αναφέρει.
Μάλιστα, στη Μεσσηνία πολλοί καλλιεργητές πήραν την κατάσταση στα χέρια τους και ανέλαβαν οι ίδιοι να ψεκάσουν τα χωράφια τους. «Προσωπικά έχω ψεκάσει ήδη τρεις φορές κατά των ακρίδων, οι οποίες έχουν ρημάξει κυριολεκτικά τις συκιές. Πολλοί αγρότες στο Ριζόμυλο και την Καρποφόρα έχουν χάσει το 100% των καλλιεργειών τους», αναφέρει ο Γιώργος Κουρέτας, αγρότης με καλλιέργειες στις δύο αυτές περιοχές.
Στην τοπική κοινότητα του Λαχανά εκτιμάται ότι έχουν καταστραφεί περίπου 10.000 στρέμματα. «Πρόκειται για ένα πρωτοφανές περιστατικό. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι έχουν εμφανιστεί εκατομμύρια ακρίδες», σημειώνει ο γεωπόνος, ειδικός συνεργάτης του δημάρχου Λαγκαδά, Πέτρος Καζιμέρης. Οπως διαπιστώθηκε, οι ακρίδες ήταν ενήλικες, με μέγεθος από τρία έως επτά εκατοστά, γεγονός που τους δίνει την ικανότητα να μετακινούνται άνετα προς κάθε κατεύθυνση.
Προβλήματα αντιμετώπισαν και οι αγρότες στα Τρίκαλα. «Οι ακρίδες πλήττουν όλες τις καλλιέργειες και κάθε παραγωγός έχει τον νου του να εντοπίσει όσο νωρίτερα γίνεται τις αρχικές εστίες και να τις καταπολεμήσει», δηλώνει ο πρόεδρος της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Τρικάλων, Αχιλλέας Λιούτας.
Στη Χίο, από την άλλη, τα σμήνη των ακρίδων προτίμησαν τα ορεινά χωριά και όχι τις καλλιέργειες. «Εμφανίστηκε τεράστιο πρόβλημα σε κατοικημένες περιοχές. Τέτοια επιδρομή ακρίδων είχαμε να δούμε δεκαετίες στο νησί και σίγουρα το πρόβλημα προκλήθηκε από τις ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες που είχαμε φέτος. Ευτυχώς, οι ακρίδες δεν πήγαν στις καλλιεργείς, διότι η καταστροφή θα ήταν μεγάλη», λέει ο Μάριος Γκολέμης από τη Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας της Περιφερειακής Ενότητας Χίου.
Τρώνε τα πάντα
Οπως εξηγεί ο δρ Εντομολογίας στο Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο, Σπύρος Αντωνάτος, το είδος που έχει προκαλέσει το πρόβλημα στη Θεσσαλονίκη λέγεται Calliptamus italicus (Orthoptera: Acrididae) και είναι πολυφάγο. «Μπορεί να διατραφεί με αυτοφυή και καλλιεργούμενα φυτά όπως τα σιτηρά, τα ψυχανθή, το βαμβάκι, η πατάτα, καθώς και πολλά κηπευτικά και οπωροφόρα δένδρα. Εχουν αναφερθεί πολλές φορές στο παρελθόν προβλήματα από το συγκεκριμένο είδος στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής, όπου συναντάται το είδος», σημειώνει.
Από την πλευρά του, ο Ν. Εμμανουήλ υπογραμμίζει πως ένα σμήνος ακρίδων μπορεί να φτάσει και τα 1.500 χλμ. σε μήκος, αποτελούμενο από 50 δισεκατομμύρια έντομα και το βάρος του να φτάνει τους 100.000 τόνους. «Η ακρίδα μπορεί να φάει κάθε μέρα όσο το βάρος του σώματός της και να κάνει γενικά μεγάλες ζημιές, ενώ δεν χωρά αμφιβολία πως οι ιδιαίτερες καιρικές συνθήκες ευνόησαν την έξαρση αυτού του φαινομένου», αναφέρει.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον Σπ. Αντωνάτο, είναι σίγουρο πως ο φετινός ήπιος χειμώνας βοήθησε στη μεγαλύτερη βιωσιμότητα των αβγών στο έδαφος.
Ακόμη, οι βροχές του χειμώνα και η πρώιμη άνοιξη συνετέλεσαν στο να υπάρχει άφθονη αυτοφυής βλάστηση την περίοδο Μαρτίου - Απριλίου, απαραίτητη για τη διατροφή των νεαρών εντόμων και κατά συνέπεια την καλύτερη επιβίωσή τους. Τέλος, η έλλειψη βροχοπτώσεων την περίοδο Απριλίου - Μαΐου, σε συνδυασμό με τις σχετικά υψηλές θερμοκρασίες της περιόδου αυτής, βοήθησαν επίσης στην καλύτερη ανάπτυξη του πληθυσμού.
«Η καταπολέμηση την τρέχουσα περίοδο, που τα έντομα βρίσκονται στο σύνολό τους στο στάδιο του ενηλίκου, είναι δύσκολη καθώς έχουν μεγαλύτερη διασπορά και μικρότερη ευαισθησία στα εντομοκτόνα σκευάσματα. Ωστόσο, κάποιος ψεκασμός με τα ενδεδειγμένα σκευάσματα, αν και δεν θα εξάλειφε, σίγουρα θα μείωνε το πρόβλημα. Προβλήματα από ακρίδες έχουν αναφερθεί φέτος και σε άλλες περιοχές της χώρας, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό όπως στη Θεσσαλονίκη», σημειώνει ο Σπ. Αντωνάτος.
Η παρουσία των ακρίδων φαίνεται να αποτελεί πληγή και για την κτηνοτροφία. «Κάθε χρόνο καταγράφεται πολύ μεγάλο πρόβλημα στα αλπικά λιβάδια των βουνών, καθώς οι ακρίδες ρημάζουν τα βουνά και καταστρέφουν την αυτοφυή βλάστηση των λιβαδιών που είναι το “αίμα” της ζωοτροφίας μας. Εχουμε ήδη πολλές πληροφορίες για μικρά νησιά στο Αιγαίο, όπως στον Αη Στράτη, όπου οι κτηνοτρόφοι βρίσκονται σε απόγνωση», σημειώνει ο Ν. Εμμανουήλ.
defencenet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου